İran ve Azerbaycan Arasındaki Gerilime Azerbaycan’dan Diplomatik Cevap
İsrail, güvenlik endişelerini gerekçe göstererek Orta Doğu ülkelerinin hava sahasını kullanarak İran’ın füze tesislerini ve diğer askeri üslerini hedef aldı. Bu süreçte, bazı İran medya grupları ise asılsız haberlerle Azerbaycan Türklerini ve bölge ülkelerini karşı karşıya getirmeye çalıştılar. Hatta bazı İranlı uzmanlar, Azerbaycan’ı eleştirerek ülkeyi tehdit etmeye başladılar.
Uluslararası İlişkiler Analizler Merkezi Yönetim Kurulu Üyesi Dr. Cavid Veliyev’e göre, Azerbaycan’ın bu iddialara verdiği en iyi cevap, İran ile olan ilişkilerinin nasıl geliştiğini açıkça ortaya koyuyor. Nisan 2025’te İran’ın Azerbaycan kökenli Cumhurbaşkanı Mesut Pezeşkiyan’ın Bakü ziyareti, ilişkilerin olumlu bir seyir izlediğini gösteriyordu. Bu nedenle, Azerbaycan Pezeşkiyan döneminde İran ile yakın ilişkilerden memnundu ve gerilim istemiyordu.
İsrail’in operasyon başlangıcında, Azerbaycan Dışişleri Bakanlığı resmi bir açıklama yaparak İsrail’in İran sınırları içinde gerçekleştirdiği operasyonu kınadı ve uluslararası hukuk çerçevesinde çözülmesi gerektiğini diplomatik yollarla belirtti. Azerbaycan, sorunun askeri değil, diplomatik yolla çözülmesini savunuyordu.
Azerbaycan ve İran dışişleri bakanları arasında gerçekleşen telefon görüşmesinde Azerbaycan, üç önemli mesajı iletti. İran Genelkurmay Başkanı’na başsağlığı dileklerini ileten Azerbaycan, kendi topraklarının bir başka ülkeden saldırıya uğraması ihtimalini reddettiğini ve İran üçüncü ülkelere ulaşmak için Azerbaycan hava sahasını kullanabileceğini belirtti.
Savaş sırasında Azerbaycan’a geçen yabancı vatandaşların güvenliğinin sağlandığı, Rusya ve Kanada Dışişleri Bakanlarının Azerbaycan’a teşekkür ettikleri bilgisi, Azerbaycan’ın hassasiyetlerini gözler önüne seriyor.
Azerbaycan’a yönelik diğer asılsız iddialardan biri ise, İsrail uçaklarının Azerbaycan üzerinden İran’ı hedef aldığını ve Azerbaycan Türkleri’nin yaşadığı Tebriz ve Erdebil’i de vurduğu yönündeydi. Ancak bu iddiaların gerçek dışı olduğu bilgiler arasında yer alıyor.
Azerbaycan, tüm bu süreçte kardeşlik ve dostluk ilkelerinden ödün vermeden, uluslararası hukuka bağlı kalarak hareket etmeye devam edecek. Ülke, çatışma bölgesi değil, işbirliği bölgesi olmak istiyor ve her zaman sorunların diplomatik yollarla çözülmesini savunuyor.